2024-yil 29-oktyabr kuni Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti (JIDU) Markaziy Osiyoga tashrif buyurgan Niderlandiya Qirolligi elchisi Niko Shermers Janobi Oliylari boshchiligidagi yuqori darajali delegatsiyani qabul qildi. Elchi Shermers siyosiy masalalar bo‘yicha katta xodim Sergey Solodovnik hamrohligida JIDU birinchi prorektori Akram Umarov, Istiqbolli xalqaro tadqiqotlar instituti (IXTI) direktor o‘rinbosari Shaxboz Axmedov va ilmiy xodim Odilbek Manabov bilan suhbat o‘tkazdi. Ushbu uchrashuv JIDU va Gollandiya institutlari o‘rtasidagi akademik aloqalarni rivojlantirishda muhim bosqich bo‘lib, kelajakdagi hamkorlik uchun mustahkam poydevor yaratdi.
Elchi Shermers kirish so‘zida Niderlandiya va O‘zbekiston o‘rtasidagi ta’lim aloqalarini mustahkamlashga katta qiziqish bildirdi. U quyi yoki "ko‘tariluvchi" muloqot yondashuvlarining samaradorligini ta’kidlab, samimiy ishtirokka asoslangan sheriklik munosabatlari ko‘pincha sezilarli va barqaror natijalarga olib kelishini aytdi. Elchi Shermersning fikricha, faol akademik va tadqiqot almashinuvlariga asoslangan bu “pastdan yuqoriga” tashabbuslar ba’zan uzoq muddatli ta’sirga ega bo‘lmagan rasmiy, tantanali natijalarga olib keladigan an’anaviy "yuqoridan pastga" yondashuvlardan farq qiladi. Bu fikr rasmiy kelishuvlar doirasidan tashqaridagi tabiiy akademik aloqalarni rivojlantirishga intilayotgan JIDU vakillari tomonidan qo‘llab-quvvatlandi.
Ikkala tomon ham professor almashinuvi dasturlarini boshlash yanada faol hamkorlikni yo‘lga qo‘yish yo‘lidagi amaliy va samarali birinchi qadam bo‘lishi mumkinligini ta’kidladi. Olimlar o‘rtasidagi to‘g‘ridan-to‘g‘ri hamkorlikni rag‘batlantirib, bunday almashinuvlar nafaqat ta’lim tajribasini boyitadi, balki ikkala muassasaga ham bir-birining tajribasi va bilimlaridan foydalanish imkonini beradi. JIDU delegatsiyasi xalqaro munosabatlar va davlat siyosati sohasidagi Gollandiya metodologiyasiga alohida qiziqish bildirib, ularni JIDU o‘quv dasturi va tadqiqot rejalari uchun qimmatli manba sifatida ko‘rib chiqdi.
Akademik hamkorlikni kengaytirishga bo‘lgan intilishini yana bir bor namoyish etib, elchi Shermers JIDU talabalari uchun chuqur ma’ruza o‘qidi. Ushbu ma’ruza talabalarga xalqaro munosabatlarning eng muhim masalalarini, ayniqsa, Niderlandiya va Yevropa nuqtai nazaridan bevosita o‘rganish uchun noyob imkoniyat yaratdi. Elchi Shermers talabalarni Markaziy Osiyo va Yevropa oldida turgan muammolarni tanqidiy tahlil qilishga undadi va ularga birgalikdagi xalqaro sa’y-harakatlar iqlim o‘zgarishi, xavfsizlik va iqtisodiy rivojlanish kabi umumiy global muammolarni qanday hal qilishi mumkinligi haqida o‘ylashni taklif etdi. Uning interaktiv uslubi muhokama qilinayotgan mavzularga chuqur qiziqish bildirgan talabalar bilan qizg‘in muloqotga olib keldi.
Elchi Shermers talabalar oldida nutq so‘zlashdan tashqari, hamkorlikning aniq yo‘nalishlarini muhokama qilish uchun IXTIning Afg‘oniston va Janubiy Osiyo bo‘yicha markazi rahbari Hamza Boltayev bilan uchrashdi. Suhbat markazida Afg‘oniston va Janubiy Osiyoning umumiy muammolari va imkoniyatlari turdi. Tomonlar mintaqaviy barqarorlik, xavfsizlik va iqtisodiy taraqqiyot kabi dolzarb masalalar bo‘yicha qo‘shma tadqiqotlar olib borish zarurligini e’tirof etdilar. Elchi Shermers va janob Boltayev Afg‘oniston, Janubiy Osiyo va ularning mintaqaviy barqarorlikka ta’siriga bag‘ishlangan kelgusi seminarlar va qo‘shma tadqiqot tashabbuslarini o‘tkazish imkoniyatlarini muhokama qildilar, bu esa uzoq muddatli o‘zaro manfaatli loyihalarni rivojlantirishdan katta manfaatdorlikdan dalolat beradi.
Niderlandiya elchisining ushbu tashrifi nafaqat JIDU va Gollandiya institutlari o‘rtasidagi akademik hamkorlikni kengaytirish yo‘lidagi istiqbolli qadam, balki O‘zbekiston va Niderlandiyaning bilim almashinuvi va qo‘shma tadqiqot tashabbuslarini rivojlantirishga bo‘lgan sodiqligini ham aks ettiradi. Hamkorlikning amaliy, yuqoriga yo‘naltirilgan yondashuvlariga e’tibor qaratib, ushbu hamkorlik ikkala akademik hamjamiyatda ham aks-sado beradigan muhim natijalarga erishishga qaratilgan.
Kelgusida JIDU va Niderlandiya elchixonasi talabalar va o‘qituvchilarga bebaho xalqaro istiqbollarni taqdim etadigan va kelgusi yillarda amalda qo‘llanadigan innovatsion tadqiqotlarga hissa qo‘shadigan faol akademik hamkorlikni rivojlantirishga yordam beradigan hamkorlik uchun bir qator imkoniyatlarni o‘rganishni rejalashtirmoqda.
