Maqola muallifi, IXTI Iqtisodiy diplomatiya markazi rahbari, professor Ibragim Mavlanov “Pravda Vostoka” gazetasining 73-sonida Yevropa Ittifoqi mamlakatlari iqtisodiy diplomatiyasi tajribasining O‘zbekiston uchun ahamiyati haqida so‘z yuritadi. Uning ta’kidlashicha, Yevropa davlatlari, ayniqsa, Fransiya, Italiya va Ispaniya xalqaro iqtisodiy pozitsiyalarni mustahkamlash va milliy manfaatlarni himoya qilishga qaratilgan tizimli o‘zgarishlarga erisha oldi. Ushbu yondashuvlar, muallifning fikricha, bugungi kunda iqtisodiy diplomatiyaning o‘z modelini faol qurayotgan O‘zbekiston uchun alohida ahamiyatga ega.   Maqolada Prezident Shavkat Mirziyoyev rahbarligida iqtisodiy diplomatiya davlat siyosatining ustuvor yo‘nalishiga aylantirilgan 2017-yildan buyon O‘zbekiston tashqi iqtisodiy siyosatining transformatsiyasiga e’tibor qaratilgan. Professor Mavlonov Yevropaning muvaffaqiyatli tajribasini o‘rganish va moslashtirish eksport salohiyatini mustahkamlash, xorijiy investitsiyalarni jalb qilish va turizmni rivojlantirishga xizmat qiladi, degan xulosaga keladi. Muallifning ta’kidlashicha, uzoq muddatli istiqbolda iqtisodiy diplomatiya Yangi O‘zbekistonning barqaror rivojlanishining tizimli vositasiga aylanishi kerak.   * Istiqbolli xalqaro tadqiqotlar instituti (IXTI) hech qanday masalada muassasaviy nuqtai nazarni bildirmaydi; bu yerda keltirilgan fikrlar faqatgina muallif yoki mualliflarga tegishli bo‘lib, ular IXTIning qarashlarini aks ettirmaydi.

Kun.uz nashrining “Geosiyosat” dasturida Afg‘oniston va Janubiy Osiyo tadqiqotlari markazi rahbari Hamza Boltayev va katta ilmiy xodim Islomxon Gafarov AQSh–Tolibon munosabatlari, G‘arbning Afg‘onistonga nisbatan yondashuvi va O‘zbekistonning ushbu murakkab geosiyosiy masaladagi o‘rnini muhokama qilishdi.   Hamza Boltaevning qayd etishicha, Tramp davrida AQShning Afg‘onistonga oid tashqi siyosatida strategik yo‘nalish o‘zgarmagan bo‘lsa-da, amaliyotda sezilarli taktik o‘zgarishlar kuzatilgan. “Avvalgi prezidentlar davrida AQSh va Tolibon o‘rtasida Doxa yoki boshqa shaharlar orqali muzokaralar o‘tkazilgan. Bu muzokaralarda asosan inklyuziv hukumat, inson huquqlari, ayollar va bolalar huquqlari asosiy shart sifatida ilgari surilgan edi. Tramp esa tashqi siyosatni ancha pragmatik ruhda olib borib, AQSh manfaatlarini ustuvor qo‘ya boshladi ... G‘arbning demokratik qadriyatlari ortga surilib, Аmerika endi Afg‘onistonda Pekinga qarshi strategik pozitsiyani egallashга harakat qilmoqda”, – deya ta’kidlandi.   Islomxon Gafarovning fikriga ko‘ra, “Tolibon” so‘nggi paytlarda Germaniya bilan yaqinlashuvga harakat qilmoqda. Yevropa Ittifoqi ham Tolibon bilan to‘g‘ridan to‘g‘ri muloqot qilishga ehtiyoj sezmoqda, biroq buni O‘zbekiston orqali amalga oshirish maqsadga muvofiq deb hisoblamoqda ... Prezident Mirziyoyev Afg‘onistonni mintaqaviy iqtisodiy loyihalarga jalb etish kerakligini taklif qildi. Bu taklif Yevropada ijobiy baholandi. Chunki ular xavfsizlikka faqat harbiy yo‘l bilan emas, ijtimoiy va iqtisodiy usullar orqali ham yechim izlashmoqda”. Uning ta’kidlashicha, “yumshoq kuch” bugungi kunda Yevropa uchun ustuvor strategiyaga aylangan. O‘zbekistonning Afg‘oniston masalasida ochiq va faol munosabati mamlakatni mintaqadagi muhim vositachiga aylantirmoqda.   * Istiqbolli xalqaro tadqiqotlar instituti (IXTI) hech qanday masalada muassasaviy nuqtai nazarni bildirmaydi; bu yerda keltirilgan fikrlar faqatgina muallif yoki mualliflarga tegishli bo‘lib, ular IXTIning qarashlarini aks ettirmaydi.

Professor Azamat Seitov yaqinda bergan intervyusida Qirg‘iziston Prezidenti Sadir Japarovning Samarqanddagi “Markaziy Osiyo – Yevropa Ittifoqi” sammitidagi nutqining ahamiyatini ta’kidlab, uni mintaqadagi konstruktiv munosabatlarning yangi bosqichi ifodasi sifatida baholadi. Uning fikricha, Japarovning yaqin qo‘shnilar bilan hamkorlikni ustuvor deb bilishi Bishkekning Markaziy Osiyoda, ayniqsa iqlim o‘zgarishi, suv resurslari va migratsiya kabi umumiy muammolar sharoitida barqarorlik va siyosiy muvofiqlashuvni mustahkamlashga qaratilgan amaliy yo‘nalishidan dalolat beradi.   Professor, shuningdek, mintaqaviy aloqalarni mustahkamlash chuqur iqtisodiy integratsiyaga va investitsiyaviy jozibadorlikni oshirishga yo‘l ochishini ta’kidladi. U butun mintaqa manfaatlarini hisobga olgan holda tashqi hamkorlar, xususan, Yevropa Ittifoqi bilan aloqalar o‘rnatish muhimligiga alohida e’tibor qaratdi. Uning fikricha, Yevropa Ittifoqi bilan munosabatlarni kuchaytirish Markaziy Osiyoda yangi iqtisodiy va siyosiy yo‘nalishlarni rivojlantirish uchun turtki bo‘lishi mumkin.   Intervyuni KABAR.kg saytida o‘qing   * Istiqbolli xalqaro tadqiqotlar instituti (IXTI) hech qanday masalada muassasaviy nuqtai nazarni bildirmaydi; bu yerda keltirilgan fikrlar faqatgina muallif yoki mualliflarga tegishli bo‘lib, ular IXTIning qarashlarini aks ettirmaydi.

Qirg‘izistonning KABAR milliy axborot agentligiga bergan intervyusida professor Azamat Seitov O‘zbekiston, Tojikiston va Qirg‘iziston chegaralari tutashgan joyda Do‘stlik stelasining ochilishi Markaziy Osiyo xalqlari birligi va strategik hamkorligining ramziga aylanganini ta’kidladi. Tantanali marosimda uch davlat rahbarlari ishtirok etgani esa ushbu voqeaning ishonchni mustahkamlash va chegara masalalarini xalqaro-huquqiy darajada hal etishdagi ahamiyatini ko‘rsatdi.   Professor Seitov, shuningdek, chegaralarni delimitatsiya qilish jarayonining yakunlanishi davlatlararo nizolar xavfini kamaytirishi va mintaqaviy barqarorlikka hissa qo‘shishini qo‘shimcha qildi. U bu qadamning Markaziy Osiyo diplomatik mexanizmlarining samaradorligini namoyon etishini, iqtisodiy hamkorlikni kuchaytirishi va mintaqaning xalqaro nufuzini oshirishini alohida ta’kidladi.   Intervyuning to‘liq matnini KABAR saytida o‘qishingiz mumkin   * Istiqbolli xalqaro tadqiqotlar instituti (IXTI) hech qanday masalada muassasaviy nuqtai nazarni bildirmaydi; bu yerda keltirilgan fikrlar faqatgina muallif yoki mualliflarga tegishli bo‘lib, ular IXTIning qarashlarini aks ettirmaydi.

O‘zbekiston 24 telekanalining “Ortga qaytmas islohotlar” maxsus soni mamlakatning transport-tranzit salohiyatini rivojlantirish masalasiga bag‘ishlandi. Dasturda soha mutaxassislari, ekspertlar va tahlilchilar ishtirok etib, O‘zbekistonning xalqaro transport tizimidagi o‘rni, amalga oshirilayotgan infratuzilma loyihalari va mintaqaviy transport aloqalarini mustahkamlash yo‘nalishida olib borilayotgan ishlar yuzasidan o‘z fikr-mulohazalarini bildirishdi.   Mazkur dastur mehmoni sifatida IXTI katta ilmiy xodimi Nargiza Umarova ham qatnashdi. U o‘z chiqishida O‘zbekistonning logistika sohasidagi dolzarb loyihalariga, xususan, Xitoy–Qirg‘iziston–O‘zbekiston temir yo‘li va Transafg‘on temir yo‘li loyihalarining istiqbollariga to‘xtalib o‘tdi.   Nargiza Umarovaning ta’kidlashicha, O‘zbekiston o‘zining qulay geostrategik joylashuvini inobatga olib, transport tizimini rivojlantirishga alohida e’tibor qaratmoqda. Bu esa mamlakatni mintaqaviy transport tizimidagi chekka hudud maqomidan markaziy logistika va tranzit markazi darajasiga olib chiqishga xizmat qiladi. Ekspert, shuningdek, bu kabi yirik infratuzilma loyihalarining nafaqat O‘zbekiston, balki butun Markaziy Osiyo mintaqasining iqtisodiy taraqqiyotiga, tashqi savdo aloqalarining diversifikatsiyasiga hamda xalqaro transport yo‘laklarini kengaytirishga qo‘shadigan hissasi muhim ekanligini ta’kidladi.   Shu tariqa, O‘zbekiston amalga oshirayotgan transport infratuzilmasi loyihalari nafaqat ichki logistika tizimini takomillashtirishga, balki mamlakatning xalqaro iqtisodiy hamkorlikdagi rolini yanada kuchaytirishga ham xizmat qiladi.   * Istiqbolli xalqaro tadqiqotlar instituti (IXTI) hech qanday masalada muassasaviy nuqtai nazarni bildirmaydi; bu yerda keltirilgan fikrlar faqatgina muallif yoki mualliflarga tegishli bo‘lib, ular IXTIning qarashlarini aks ettirmaydi.

Mirjalol Murtozayev – Afg‘oniston va Janubiy Osiyo tadqiqotlari markazi amaliyotchi-tadqiqotchisi   O‘zbekiston Prezidentining 2025-yil 11-13-mart kunlari Fransiyaga amalga oshirgan rasmiy davlat tashrifi ikki tomonlama munosabatlarda muhim bosqich bo‘lib, ko‘plab sohalardagi hamkorlikni rivojlantirishga xizmat qildi. Paradigma.uz tahliliy axborot kanaliga bergan intervyusida Mirjalol Murtozayev ushbu diplomatik aloqalarning asosiy jihatlarini ta’kidlab, yaqinda qabul qilingan Strategik sheriklik to‘g‘risidagi deklaratsiyani ikki mamlakat o‘rtasidagi uzoq muddatli hamkorlikni mustahkamlashning poydevori sifatida ko‘rsatdi. Tashrif davomida investitsiya loyihalarini amalga oshirishdagi yutuqlar ham qayd etildi: Fransiya O‘zbekistonning asosiy tarmoqlariga, jumladan, energetika, infratuzilma, suv xo‘jaligi, transport va turizm sohalariga sarmoya kiritish majburiyatini oldi. Bu esa o‘sib borayotgan iqtisodiy o‘zaro bog‘liqlikni aks ettiradi. Bundan tashqari, O‘zbekistonning GSP+ savdo imtiyozlariga ega bo‘lishi va erkin savdo to‘g‘risidagi bitimlarni tuzish istiqbollari nuqtayi nazaridan savdo munosabatlarini mustahkamlash masalasi muhokama markazida bo‘ldi. Bu esa iqtisodiy aloqalarni yanada mustahkamlashga xizmat qiladi.   Iqtisodiy va strategik masalalardan tashqari, tashrif madaniy va ko‘p tomonlama hamkorlikning muhimligini ta’kidladi. YUNESKO Bosh direktori Odri Azule bilan olib borilgan yuqori darajadagi muzokaralar bunga misol bo‘ldi. Ushbu muzokaralar chog‘ida xalqaro madaniy hamkorlikni chuqurlashtirish imkoniyatlari ko‘rib chiqildi. Bu esa O‘zbekistonning sivilizatsiyalar o‘rtasidagi ko‘prik sifatidagi rolini mustahkamladi. 2025-yilda Samarqandda bo‘lib o‘tadigan YUNESKO Bosh konferensiyasining 43-sessiyasi diqqat markazida bo‘lib, ikkala tomon ham tayyorgarlik muhokamalarida ishtirok etdi. Ushbu tashrif O‘zbekiston va Fransiya o‘rtasidagi munosabatlarni yangi bosqichga ko‘tarishi, siyosat, ta’lim, turizm va infratuzilma sohalaridagi hamkorlikni chuqurlashtirishga hissa qo‘shishi, shuningdek, O‘zbekistonning jahon miqyosidagi ishlarda tobora ortib borayotgan ishtirokini mustahkamlashi kutilmoqda.   * Istiqbolli xalqaro tadqiqotlar instituti (IXTI) hech qanday masalada muassasaviy nuqtai nazarni bildirmaydi; bu yerda keltirilgan fikrlar faqatgina muallif yoki mualliflarga tegishli bo‘lib, ular IXTIning qarashlarini aks ettirmaydi.