Buyuk davlatlar raqobati davrida AQShning Markaziy Osiyoga nisbatan siyosati haqida prof. Kennet Holland bilan Frontier Talks

Buyuk davlatlar raqobati davrida AQShning Markaziy Osiyoga nisbatan siyosati haqida prof. Kennet Holland bilan Frontier Talks

news_in

IXTIning bilim almashish tashabbuslariga sodiqligini tasdiqlagan holda, 3-oktyabr kuni biz Frontier Talks turkumining yangi qismini o‘tkazdik. Unda IXTI Fulbrayt tashrif buyuruvchi olimi hamda AQSH tashqi siyosati va xalqaro munosabatlar bo‘yicha taniqli mutaxassis Kennet Xolland Buyuk davlatlar raqobati davrida AQShning Markaziy Osiyoga nisbatan siyosati haqida ma’ruza qildi.

 

Professor Holland Vashingtonning mintaqa bilan aloqalari yo‘nalishini Sovet Ittifoqi parchalanishidan keyingi dastlabki davrdan boshlab, Afg‘onistondan chiqib ketish va hozirgi geosiyosiy raqobat kuchaygan bosqichgacha kuzatib chiqdi. U Qo‘shma Shtatlar Rossiyaning mustahkam siyosiy-xavfsizlik mavqei va Xitoyning tez sur’atda kengayib borayotgan savdo, investitsiya hamda bog‘lanish loyihalari sharoitida o‘zining yumshoq kuch vositalarini, maqsadli xavfsizlik hamkorligi va iqtisodiy tashabbuslarini qanday muvofiqlashtirganini tahlil qildi. Shu nuqtai nazardan, u C5+1 kabi formatlarning samaradorligi va cheklovlarini baholab, hamkorlik loyihalari aniq natijalar berishi mumkin bo‘lgan sohalarni ajratib ko‘rsatdi.

 

Ma’ruzaning katta qismi Ukrainadagi urushning Markaziy Osiyo davlatlari ko‘p yo‘nalishli diplomatiyasi uchun strategik oqibatlariga bag‘ishlandi. Professor Xolland muvozanatni saqlash strategiyalari davom etishi mumkinligini ta’kidladi, ammo Qo‘shma Shtatlar bilan barqaror va natijaga yo‘naltirilgan hamkorlik xususiy sarmoyalar, qonun ustuvorligi islohotlari, shaffof xaridlar va inson salohiyatini oshiradigan oliy ta’lim sohasidagi hamkorlikning ishonchli yo‘llariga bog‘liqligini qayd etdi. U, shuningdek, iqlim va suv xavfsizligi, “yashil” o‘tish, raqamli boshqaruv va texnologiyalar uzatish kabi sohalarda AQSH va mintaqa hamkorligi nol natijali raqobatni keltirib chiqarmasdan rivojlanishi mumkinligini ta’kidladi.

 

Muhokamalarda mintaqaviy hukumatlar savdo va logistika yo‘nalishlarini xilma-xillashtirishi, tartibga solish yaqinlashuvini kuchaytirishi va kadrlar salohiyatini oshirish uchun akademik almashinuvni kengaytirishi mumkinligi ko‘rib chiqildi. Ishtirokchilar global ta’minot zanjirlarining o‘zgarishi, sanksiyalar muhiti va ijtimoiy sohalarni tashqi ta’sirlardan himoya qilish zarurati nuqtai nazaridan AQSH-Markaziy Osiyo munosabatlarining istiqboli haqida fikr almashdilar. Professor Xolland barqaror taraqqiyot mamlakatda institutlarni mustahkamlash va xorijda amaliy, muammolarga yo‘naltirilgan hamkorlikka asoslanishini alohida ta’kidladi.

 

Shundan so‘ng energiya bozoridagi beqarorlik va muhim xomashyolardan tortib kiberhavfsizlik, kasbiy ta’lim va siyosatni ishlab chiqishda tahlil markazlarining roligacha bo‘lgan mavzularda qizg‘in savol-javob bo‘lib o‘tdi. Fikr almashish akademik doiralar va siyosatchilar o‘rtasidagi dalillarga asoslangan muloqotning ahamiyatini ko‘rsatdi hamda Frontier Talks turkumini chuqur, ammo amaliy munozaralar maydoni sifatida mustahkamladi.