1-noyabr kuni IXTI yetakchi ilmiy xodimi Fazliddin Djamalov Anqaraga ilmiy tashrifi davomida hamkorlik va strategik tahlil imkoniyatlarini o‘rganish maqsadida Turkiyaning nufuzli tahlil markazlari bilan uchrashdi. U eng muhim geosiyosiy va mintaqaviy masalalarga e’tibor qaratib, Anqara inqirozlar va siyosat tadqiqotlari markazi (ANKASAM) hamda Siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy tadqiqotlar jamg‘armasi (SETA)ning yetakchi ekspertlari bilan munozaralar o‘tkazdi.
Djamalov janoblari ANKASAMga tashrifi chog‘ida ANKASAM asoschisi va direktori, professor Mehmet Seyfettin Erol va uning bosh maslahatchisi Jem Karadelli bilan uchrashdi. Muloqotni boshlar ekan, professor Erol Turkiya uchun muhim ahamiyatga ega bo‘lgan Yaqin Sharq masalalari bo‘yicha o‘z fikrlarini bayon etdi. Shundan so‘ng muhokama Turkiyaning transport-logistika salohiyati, xususan, Osiyo va Yevropa o‘rtasidagi aloqalarni kengaytirishga qaratilgan “O‘rta yo‘lak” loyihasiga yo‘naltirildi. Turkiyalik ekspertlar O‘zbekistonning ushbu loyihadagi hal qiluvchi rolini ta’kidlab, ikki mamlakat o‘rtasidagi sheriklik tobora kuchayib borayotganini qayd etdilar. Muzokaralar yakunida tomonlar O‘zbekiston va Turkiya tahlil institutlari o‘rtasida amaliy muloqotni boshlashga tayyor ekanliklarini bildirdilar, ANKASAM ekspertlari esa o‘zlarining onlayn va bosma nashrlarida individual va qo‘shma tadqiqot maqolalarini chop etishni taklif qildilar.
Ma’lumot uchun: Anqaradagi mashhur tadqiqot muassasasi – ANKASAM 2017 yilda Xalqaro do‘stlik, hamkorlik va strategik tadqiqotlar uyushmasi (UDISAD) doirasida mustaqil tuzilma sifatida tashkil etilgan. Osiyo mintaqaviy dinamikasiga ixtisoslashgan ANKASAM to‘rtta mintaqaviy institutni o‘z ichiga oladi: Afg‘oniston-Pokiston instituti, Osiyo-Tinch okeani instituti, Yevroosiyo instituti va Markaziy Osiyo instituti. Bular har biri 2020-yildagi qayta tashkil etishdan so‘ng murakkab geosiyosiy muammolarni hal qilish uchun tuzilgan. ANKASAM, shuningdek, “The Asia Today” onlayn gazetasi va ikkita davriy jurnalni nashr etib, turli mavzular bo‘yicha ekspert tahlillari uchun platforma taqdim etadi.
O‘sha kuni keyinroq Fazliddin Djamalov SETA katta ilmiy xodimi va Hasan Kalionchu universiteti dotsenti Murat Aslan bilan uchrashdi. Aslan janoblari bilan suhbat chog‘ida Yaqin Sharq muammolari, so‘ngra Turkiyaning logistika imkoniyatlari va Turkiy davlatlar tashkilotiga oid strategik qarashlari haqida fikr almashildi. Uchrashuv yakunida tomonlar konferensiya va tadbirlarda ishtirok etishga ko‘maklashuvchi institutsional almashinuvlarni davom ettirishga, shuningdek, o‘zbek va turk ekspertlari o‘rtasidagi qo‘shma tadqiqot tashabbuslari sohasida hamkorlik qilishga, ularning ilmiy hamjamiyatlari o‘rtasidagi aloqalarni mustahkamlashga kelishib oldilar.
Ma’lumot uchun: 2006 yilda tashkil etilgan SETA Anqaradagi yetakchi tahlil markazlaridan biri bo‘lib, davlat institutlari, siyosiy partiyalar va siyosatchilarni xabardor qilishga qaratilgan siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy sohalardagi tadqiqotlari bilan tanilgan. Markaz o‘zini mustaqil notijorat tashkilot sifatida ko‘rsatishiga qaramay, ba’zi kuzatuvchilar, jumladan Deutsche Welle, uni Turkiya prezidenti Rajab Toyyib Erdo‘g‘onning ta’siri ostida deb hisoblaydi. SETA Istanbulda, Vashingtonda va Qohirada vakolatxonalarga ega va European Science Journal (ESJ) ma’lumotlar bazasida indekslangan “Insight Turkey” ilmiy jurnalini nashr etadi.
Xulosa qilib aytganda, Fazliddin Djamalovning O‘zbekistonning Turkiyadagi elchixonasi ko‘magida ANKASAM va SETA bilan o‘zaro aloqasi o‘zbek va turk ilmiy hamjamiyatlari o‘rtasidagi yanada yaqin hamkorlikni rivojlantirishda muhim qadam bo‘ldi. Elchixona tomonidan qo‘llab-quvvatlangan ikki mamlakatning umumiy strategik manfaatlari, xususan, mintaqaviy barqarorlik, transport yo‘laklari va Turkiy davlatlar tashkilotini mustahkamlash masalalari alohida ta’kidlandi. Ikki tomon mintaqaviy hamkorlikni mustahkamlashi va Markaziy Osiyo hamda undan tashqaridagi kelajak voqealar uchun muhim bilimlarni taqdim etishi mumkin bo‘lgan doimiy intellektual va siyosiy almashinuvlarga yo‘l ochib, keyingi muloqotlar va qo‘shma tadqiqotlar to‘g‘risida kelishib oldilar.
