Toshkent, O‘zbekiston – 2024-yil 6-iyun kuni Istiqbolli Xalqaro tadqiqotlar instituti (IXTI) Milliy mass-media jamg‘armasi bilan hamkorlikda Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universitetida (JIDU) akademik hamjamiyat, jurnalist, blogger va boshqa manfaatdor tomonlarni birlashtirgan “Sun’iy intellekt davrida media transformatsiyasi” mavzusida davra suhbati tashkil etdi.
JIDU O‘quv ishlari bo‘yicha birinchi prorektori Akram Umarov va Milliy mass-media jamg‘armasi ijrochi direktori Akramjon Fozilovlar davra suhbati so‘zga chiqqanlar va ishtirokchilarni qutlab, kun tartibini belgilab, muhokama uchun tanlangan mavzuning dolzarb masalalardan biri ekanligini ta’kidladilar.
Facebook’ning Xitoy, Mo‘g‘uliston va Markaziy Osiyodagi sobiq boshqaruvchi direktori, Gonkong universitetining Fuqarolik jamiyati va boshqaruvi markazining bosh ilmiy xodimi, “The Asia Group”ning raqamli texnologiyalar bo‘yicha boshqaruvchi direktori va hamraisi Jorj Chen sun’iy intellektning (SI) media transformatsiyasiga ta’siri to‘g‘risidagi taqdimoti bilan so‘zga chiqdi. U ommaviy axborot vositalarining birinchi axborot vositalaridan tortib, bugungi mobil va raqamli platformalargacha tarixiy rivojlanishini ko‘rib chiqdi. Chen ta’kidlashicha, sun’iy intellekt media sanoatini tubdan o‘zgartiradi, kontentni yaratish va tarqatishga ta’sir qiladi, shuningdek, axloq va mas’uliyat masalalarini ko‘taradi. U sunʼiy intellektdan foydalanishda shaffoflik va javobgarlik muhimligini hamda dezinformatsiyaga qarshi samarali choralar ishlab chiqish uchun hukumatlar, texnologiya kompaniyalari va fuqarolik jamiyati oʻrtasidagi hamkorlik zarurligini qo‘shimcha qildi. Chen, shuningdek, sun’iy intellektning xavflarini ta’kidladi va mamlakatlar o‘rtasidagi texnologik bo‘shliqlar tufayli yuzaga keladigan nizolarni oldini olish uchun xalqaro hamkorlikka chaqirdi. U o‘z yakunida bandlik, sog‘liqni saqlash va moliyaviy xizmatlarni o‘z ichiga olgan bir qator sohalarda tenglik va inklyuzivlikni oshirish uchun sun’iy intellektdan mas’uliyat bilan foydalanish muhimligini qayd etdi.
Suhbatda FARO fondi asoschisi va bosh direktori Byambajargal Ayushjava so‘zga chiqib, tashkilotning Markaziy Osiyo, Mo‘g‘uliston va Janubiy Kavkazda barqaror amaliyot va raqamli texnologiyalarni ilgari surish missiyasi haqida gapirdi. U mintaqalar uchun raqamli transformatsiya va eko-ijtimoiy boshqaruv muhimligini ta’kidlab, FARO jamg‘armasi o‘quv dasturlarini ishlab chiqish, o‘qitish, targ‘ibot va texnik yordam ko‘rsatishda yordam berishini ta’kidladi. Ayushjava xonim qoʻshimcha qilganidek, tashkilot raqamli savodxonlik, media-axborot savodxonligi va sunʼiy intellekt etikasini tushunishni yaxshilash ustida faol ishlamoqda. Jamg‘arma o‘z loyihalari doirasida aksiyalar o‘tkazadi va fuqarolik jamiyati vakillarini o‘qitadi, ularga raqamli transformatsiyalarni amalga oshirish va turli sohalardagi vakolatlarini oshirishda yordam beradi. Ta’lim tashabbuslari orqali dezinformatsiya va iqlim o‘zgarishiga qarshi kurashishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Taqdimotda Jamg‘armaning barcha uchun barqaror, xavfsiz va texnologik jihatdan ilg‘or kelajak yaratishga intilishi ta’kidlandi.
Savol-javoblar davomida aniqlangan masalalar qizg‘in muhokama qilindi. Tadqiqotchilar, talabalar va ommaviy axborot vositalari vakillari mavzuning muhim jihatlarini, jumladan, ijtimoiy tarmoqlarda foydalanuvchilarning xavfsizligi va maxfiyligini ta’minlash, dezinformatsiyaga qarshi kurashish, ma’lumotlarning asliga to‘g‘riligini tekshirish va muharrirlarning mas’uliyati, SIdan foydalanish xavfsizligi bo‘yicha xalqaro institutni tashkil etish va raqamli rivojlanishning axloqiy dilemmalari, bundan tashqari, maktablarda texnologiya ta’limini joriy etish va mahalliy tillarda kontent yaratish zarurligi kabi masalalarni muhokama qilindi. Sessiya O‘zbekiston va Markaziy Osiyo uchun sun’iy intellektning tahdidlari va imkoniyatlari, shuningdek, SI iqlim o‘zgarishini bilan kurashishda qanday yordam berishi mumkinligi muhokamasi bilan yakunlandi.
Tadbirni JIDU Fan va innovatsiyalar bo‘yicha prorektori Gulnoza Ismailova yakunlab, ishtirokchilarga minnatdorchilik bildirib, kelgusida uzoq muddatli hamkorlikka umid bildirdi.
“Sun’iy intellekt davrida ommaviy axborot vositalarining transformatsiyasi” davra suhbati yetakchi ekspertlar, tadqiqotchilar va amaliyotchilarni sun’iy intellekt davrida media sanoati oldida turgan dolzarb muammolar va muammolarni muhokama qilish uchun birlashtirgan muhim voqea bo‘ldi. Ma’ruzachilar mavzu bo‘yicha chuqur tushunchalar berib, SI texnologiyalarini muvaffaqiyatli moslashtirish uchun shaffoflik, hisobdorlik va xalqaro hamkorlik muhimligini ta’kidladilar. Tadbirda barqaror va xavfsiz raqamli kelajakni yaratish uchun texnologik ta’lim va raqamli savodxonlikni integratsiya qilish zarurligi ta’kidlandi.
