26 avgust kuni Toshkentdagi Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti (JIDU) Roza Lyuksemburg jamg‘armasining Markaziy Osiyodagi vakolatxonasi bilan hamkorlikda “Markaziy Osiyo global iqtisodiy o‘zgarishlar oldida: baholash va bashorat qilish” mavzusidagi xalqaro konferensiyani o‘tkazdi. Tadbir butun mintaqa va undan tashqaridagi nufuzli olimlar, siyosatchilar va ekspertlarni jahon iqtisodiyotidagi joriy o‘zgarishlarning Markaziy Osiyoga ta’sirini baholash hamda uzoq muddatli rivojlanish istiqbollarini o‘rganish uchun bir joyga to‘pladi.
Konferensiya Oliy Majlis Senati Raisining birinchi o‘rinbosari va JIDU rektori professor Sodiq Safoyev hamda Roza Lyuksemburg jamg‘armasi Ijroiya kengashi raisi professor Xayns Birbaum tabriklari bilan ochildi. Ularning nutqlari global iqtisodiy tendensiyalar va ularning mintaqaviy oqibatlari bo‘yicha keng qamrovli muloqotning ahamiyatini ta’kidladi. Xayns Birbaum, Rosa Lyuksemburg jamg‘armasi Ijroiya kengashi raisi.
JIDUning o‘quv ishlari bo‘yicha birinchi prorektori va Istiqbolli xalqaro tadqiqotlar instituti direktori Akram Umarov global transformatsiya jarayonlari va uzoq muddatli iqtisodiy tendensiyalarga bag‘ishlangan birinchi sessiyaga moderatorlik qildi. Keyinroq IXTI katta ilmiy xodimi Rustam Maxmudov uchinchi sessiyada Markaziy Osiyo xavfsizligi va barqarorligiga global tahdidlarni baholash bo‘yicha ma’ruza qildi hamda tadbirning yakuniy xulosalariga o‘z hissasini qo‘shdi.
Birinchi sessiya davom etayotgan global transformatsiya jarayonlarini baholash va uzoq muddatli tendensiyalarni aniqlashga bag‘ishlandi. Muhokamalar geosiyosiy o‘zgarishlar, global savdo va ishlab chiqarish zanjirlaridagi o‘zgarishlar, yirik iqtisodiy kuchlar o‘rtasidagi munosabatlarning rivojlanishi va bularning Markaziy Osiyoga ta’siri atrofida bo‘ldi. Yevropa va Osiyo iqtisodiyotlari o‘rtasidagi o‘zaro ta’sir va bu dinamikaning mintaqaviy integratsiya, barqarorlik va o‘sish imkoniyatlariga ko‘rsatadigan ta’siriga alohida e’tibor qaratildi.
Keyingi panel yangi global muammolarni hisobga olgan holda Markaziy Osiyo istiqbollarini ko‘rib chiqdi. Unda pul-kredit siyosatini modernizatsiya qilish, muhim foydali qazilmalar va "yashil" energetika salohiyati, mintaqaviy qiymat zanjirlariga xorijiy investitsiyalarni jalb qilish istiqbollari muhokama qilindi. Ekspertlar barqaror rivojlanish global iqtisodiyotdagi noaniqlik sharoitida iqtisodiy ochiqlik va barqarorlik strategiyalari o‘rtasida muvozanatni talab qilishini ta’kidladilar.
Yakunlovchi sessiyada global iqtisodiy o‘zgarishlarning Markaziy Osiyo xavfsizligi va barqarorligiga ta’siri o‘rganildi. Mintaqaning tashqi zarbalarga zaifligi, deglobalizatsiya xavf-xatarlari va global iqtisodiy beqarorlikning ijtimoiy ta’siri muhokama qilindi. Global iqtisodiyotning nochiziqli dinamikasi sharoitida barqarorlikni saqlash va chidamlilikni ta’minlash uchun muvofiqlashtirilgan mintaqaviy choralar zarurligiga urg‘u berildi.
Konferensiya sessiyalarida O‘zbekiston, Germaniya, Ozarbayjon, Hindiston, Xitoy, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Turkmaniston va Tojikistonning akademik va siyosiy institutlari vakillari bo‘lgan ekspertlarning fikrlari tinglandi. Muhokamalar Markaziy Osiyoning jahon siyosatidagi o‘zgaruvchan roli, savdo va investitsiya tendensiyalari, energetika va yashil iqtisodiyot istiqbollari, global iqtisodiy o‘zgarishlarning xavfsizlikka ta’siri kabi keng ko‘lamli mavzularni qamrab oldi.
Tadbir ilmiy va siyosatga yo‘naltirilgan muloqotni rivojlantirish uchun platforma vazifasini o‘tadi, JIDUning Markaziy Osiyo kelajagini shakllantiradigan muhim masalalar bo‘yicha xalqaro ekspertiza va fikr almashish markazi sifatidagi o‘sib borayotgan rolini ta’kidladi.
