21-may kuni Olmaotada Markaziy Osiyo xitoyshunosligining birinchi forumi bo‘lib o‘tdi. Uni “Makon va yo‘l” ilmiy-ta’lim markazi (Olmaota), Pekin til va madaniyat universitetining Jahon xitoyshunoslik markazi (Pekin-Sindao) va Olmaota xitoyshunoslar uyushmasi tashkil etdi. Ularning hamkorlikdagi sa’y-harakatlari tadbirning yuqori ilmiy va tashkiliy darajasini ta’minladi. Forumda Qozog‘iston, Qirg‘iziston, O‘zbekiston, Tojikiston va Xitoydan 170 dan ortiq mutaxassis Xitoyni o‘rganishning dolzarb metodologik yondashuvlari, mintaqaviy siyosatda xitoyshunoslikning o‘rni hamda xitoy tili va madaniyatini o‘qitish amaliyotlarini muhokama qilish uchun to‘plandi.
Forum uchta tashkilot rahbarlarining kirish so‘zi bilan ochildi. Ular Markaziy Osiyo va Xitoy o‘rtasidagi ilmiy aloqalarni mustahkamlash muhimligini ta’kidladilar. Ishtirokchilar mintaqadagi xitoyshunoslikning tarixiy yo‘lini va xitoyshunos olimlar duch kelayotgan zamonaviy metodologik muammolarni chuqur tahlil qildilar. Panel munozaralari Markaziy Osiyo mamlakatlarida xitoyshunoslikning tarixiy rivojlanishidan tortib, “Makon va yo‘l” tashabbusi doirasidagi tadqiqot dasturlarining integratsiyasigacha bo‘lgan keng ko‘lamli masalalarni qamrab oldi. Ishtirokchilar so‘nggi loyihalar natijalari bilan batafsil almashdilar, tarmoq resurslarini birgalikda rivojlantirish, ilmiy nashrlar va o‘quv materiallarining yagona majmuasini shakllantirish yo‘llarini belgilab oldilar.
Forumda IXTI Osiyo-Tinch okeani mintaqasini o‘rganish markazi rahbari, doktor Abbos Boboxonov ma’ruza qildi. U O‘zbekistonda xitoyshunoslik fanining shakllanishining asosiy bosqichlarini umumiy tarzda tasvirlab berdi, shuningdek, hozirgi davrning asosiy muammolarini ko‘rsatib o‘tdi: markazlashtirilgan arxiv bazalarining yetishmasligi, tadqiqotlarning tarqoqligi va xitoy tilini ilmiy darajada biladigan kadrlarning yetishmasligi. Doktor Boboxonov raqamli kutubxonalar ko‘lamini kengaytirish va siyosiy-iqtisodiy chaqiriqlarga tezkor javob bera oladigan hamda davlat va biznes tuzilmalari uchun qo‘shma tahliliy hisobotlar tayyorlaydigan universitetlararo tadqiqot guruhlarini tashkil etishni taklif qildi. U o‘z nutqini yakunlar ekan, O‘zbekistonda va umuman mintaqada xitoyshunoslikni yanada rivojlantirish bo‘yicha strategik qarashlarni taqdim etdi, fanni institutsionallashtirish zarurligini alohida ta’kidladi.
Forum yakunida ishtirokchilarning takliflarini amalga oshirish bo‘yicha yo‘l xaritasi qabul qilindi. Xususan, Olmaota xitoyshunoslar uyushmasi qoshida yosh tadqiqotchilarni tayyorlashni muvofiqlashtirish va qo‘shma ta’lim dasturlarini ishlab chiqish bo‘yicha ishchi guruh tuzishga qaror qilindi. Ushbu platforma Markaziy Osiyoda ilmiy aloqalarni yanada chuqurlashtirish va sinologik tadqiqotlar sifatini oshirish uchun asos bo‘ladi.
Olmaotada bo‘lib o‘tgan Markaziy Osiyo xitoyshunosligining birinchi forumi mintaqalararo ekspertlik tarmog‘i uchun mustahkam poydevor yaratdi. Belgilangan loyihalarni amalga oshirish va bunday uchrashuvlarni muntazam ravishda o‘tkazish Markaziy Osiyo mamlakatlari va Xitoy o‘rtasidagi madaniy, iqtisodiy va siyosiy jarayonlarni chuqurroq tushunish imkonini beradi.
