News.Az nashrida chop etilgan suhbat O‘zbekiston, Qozog‘iston, Qirg‘iziston va Ozarbayjon mutaxassislarining Bokuning Markaziy Osiyo bilan chuqurlashayotgan aloqalari mintaqaning geosiyosiy va geoiqtisodiy tizimini qanday o‘zgartirayotgani haqidagi fikrlarini jamlaydi. Tahlilchilar Ozarbayjonning Markaziy Osiyo rahbarlari formatida va keng qamrovli mintaqaviy tashabbuslarda ishtiroki kutilmagan o‘zgarish emas, balki mintaqada rivojlanayotgan, yanada ochiq va suverenitetga asoslangan hamkorlik modelining mantiqiy natijasi ekanligini ta’kidlaydilar.
Professor Azamat Seitov ta’kidlaganidek, shakllanayotgan bu tizim uchinchi tomonlarga qarshi yo‘naltirilmagan; u ishonch, o‘zaro yordam, shaffoflik va suverenitetni hurmat qilish tamoyillari asosida qurilgan bo‘lib, ko‘p tilga olinadigan “devor emas, ko‘prik qurish” g‘oyasini aks ettiradi. Uning fikricha, asosiy xavflar Ozarbayjonning rolidan emas, balki tashqi kuchlarning yangi tuzilmani ta’sir doiralarini qayta taqsimlash sifatida noto‘g‘ri talqin qilishidan kelib chiqishi mumkin.
Mutaxassislar Ozarbayjonning ishtiroki butun Yevrosiyo bo‘ylab aloqa va energetik o‘zaro bog‘liqlikni kuchaytirishini ta’kidlaydilar. Hayotjon Ibragimovning aytishicha, Toshkent uchun Ozarbayjon Kaspiydan Markaziy Osiyogacha bo‘lgan yagona iqtisodiy va energetik makonni shakllantirishda strategik hamkor hisoblanadi, bunda uglevodorodlar, qayta tiklanadigan energiya manbalari, tarmoqlarni sinxronlashtirish va energiya tashish bo‘yicha qo‘shma loyihalar amalga oshirilmoqda. Umuman olganda, suhbat Markaziy Osiyoni buyuk davlatlar raqobati obyekti emas, balki barcha yirik o‘yinchilar bilan muvozanatli, pragmatik va o‘zaro manfaatli hamkorlikni rivojlantirish uchun Ozarbayjon bilan sheriklikdan foydalanayotgan o‘ziga ishongan mintaqaviy ishtirokchi sifatida tasvirlaydi.
* Istiqbolli xalqaro tadqiqotlar instituti (IXTI) hech qanday masalada muassasaviy nuqtai nazarni bildirmaydi; bu yerda keltirilgan fikrlar faqatgina muallif yoki mualliflarga tegishli bo‘lib, ular IXTIning qarashlarini aks ettirmaydi.