Sharh O‘zbekiston iqtisodiyotiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalarni (TTXI) jalb etishning hozirgi holati va dinamikasini tahlil qilib, TTXIni barqaror iqtisodiy o‘sish, texnologik taraqqiyot va ish o‘rinlari yaratishning asosiy omili sifatida ko‘rib chiqadi. 2017-yildan boshlab mamlakatda investorlarni jalb qilish va investitsiya muhitini yaxshilashga qaratilgan ko‘plab islohotlar amalga oshirildi. Jumladan, maxsus iqtisodiy zonalar va valyuta operatsiyalari to‘g‘risidagi qonunlarning joriy etilishi ko‘plab iqtisodiy va sanoat zonalarining tashkil etilishiga olib keldi.
Hujjatda ta’kidlanishicha, “O‘zbekiston – 2030” strategiyasida belgilangan strategik maqsadlardan biri 110 milliard dollar to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalarni jalb qilish, davlat-xususiy sheriklikni qo‘llab-quvvatlash va asosiy kapitalga investitsiyalarni ko‘paytirishdan iborat. Biroq, ushbu maqsadlarga muvaffaqiyatli erishish uchun institutsional muhitni, xususan xorijiy investorlar uchun muhim ahamiyatga ega bo‘lgan qonun ustuvorligi va mulk huquqini himoya qilishni yaxshilash talab etiladi.
2016-2022-yillar oralig‘idagi TTXI tahlili sanoatda, ayniqsa to‘qimachilik va kimyo ishlab chiqarishida, shuningdek, energetika sohasida sezilarli o‘sishni ko‘rsatmoqda. Shunga qaramay, mashinasozlik va farmatsevtika kabi yuqori texnologiyali va eksportga yo‘naltirilgan tarmoqlarga investitsiyalar hamon past darajada qolmoqda. Bu esa mazkur sohalarda yanada jozibador shart-sharoitlar yaratish zarurligini ko‘rsatadi.
Bundan tashqari, so‘nggi yillarda to‘g‘ridan-to‘g‘ri investitsiyalarning geografik tarkibida o‘zgarishlar yuz berdi: Xitoydan kiritilayotgan investitsiyalar ulushi o‘sishda davom etmoqda, ammo Turkiya va Saudiya Arabistonidan keladigan investitsiyalar ham ko‘paymoqda. Hududlarda to‘g‘ridan-to‘g‘ri investitsiyalarning eng yuqori o‘sishi Sirdaryo, Samarqand va Navoiy viloyatlarida kuzatilmoqda. Bu yerlardagi erkin iqtisodiy zonalar investitsiyalarni jalb qilish va ularni mamlakat bo‘ylab yanada bir tekis taqsimlashga ko‘maklashmoqda.
* Istiqbolli xalqaro tadqiqotlar instituti (IXTI) hech qanday masalada muassasaviy nuqtai nazarni bildirmaydi; bu yerda keltirilgan fikrlar faqatgina muallif yoki mualliflarga tegishli bo‘lib, ular IXTIning qarashlarini aks ettirmaydi.
Sharhni bu yerda yuklab olish va o‘qish mumkin
