Sharh Afg‘oniston va Janubiy Osiyo tadqiqotlari markazi xodimlari rahbarligida tayyorlandi
IXTI amaliyotchisi Firdavs Azimqulov o‘zining sharhida O‘zbekiston va Afg‘oniston o‘rtasidagi rivojlanayotgan munosabatlarni, xususan, Afg‘oniston Islom Amirligi Bosh vazirining iqtisodiy masalalar bo‘yicha o‘rinbosari mulla Abdul G‘ani Barodarning 22-23 fevral kunlari Toshkentga qilgan rasmiy tashrifi munosabati bilan tahlil qilmoqda. O‘zbekiston Tolibon hukumatini rasman tan olmasa-da, uning o‘zaro hamkorligi amalda normallashuvning mintaqaviy tendensiyasini aks ettiradi. E’tiborli jihati shundaki, “Tolibon” rasmiylarini aeroportda ular tomonidan tayinlangan elchi shayx Abdul G‘afar Bahr kutib oldi – bunday diplomatik yondashuv ilgari faqat BAA va Xitoyga nisbatan qo‘llanilgan edi.
Ushbu tashrif O‘zbekiston Bosh vaziri Abdulla Aripovning 2024-yil 17-avgust kuni Kobulga qilgan tashrifidan keyin amalga oshirildi. O‘sha tashrif doirasida 2,5 milliard dollarlik savdo va investitsiya bitimlari imzolangan edi. Yaqinda O‘zbekiston Bosh vazirining savdo va investitsiyalar bo‘yicha o‘rinbosari Jamshid Xo‘jayev va Tolibon vakillari o‘rtasida o‘tkazilgan muzokaralar bu raqam oshishi mumkinligini ko‘rsatmoqda. Mulla Barodar O‘zbekiston Markaziy bankini tijorat aloqalarini mustahkamlash uchun bank yordamini ko‘rsatishga chaqirdi va o‘zaro savdoda milliy valyutalardan foydalanishni taklif qildi. Bundan tashqari, O‘zbekiston Afg‘onistonning tabiiy resurslariga sarmoya kiritishga, jumladan, Samangan viloyatida sement zavodi qurish va To‘ti-Maydon gaz koni loyihasini amalga oshirishni boshlashga tayyorligini bildirdi. Shuningdek, tomonlar Surxondaryodan Afg‘onistonning Dashti Alvon tumaniga energiya uzatishga mo‘ljallangan, qiymati qayta ko‘rib chiqilgan va 222 million AQSH dollariga teng bo‘lgan 500 kV elektr uzatish liniyasi loyihasini muhokama qildilar.
Sharhda ta’kidlanishicha, ushbu voqealar O‘zbekiston va Afg‘oniston o‘rtasidagi hukumatlararo diplomatiyaning yangi bosqichini anglatadi. Qo‘shma iqtisodiy tashabbuslarda ishtirok etish va ikki tomonlama sarmoyalarni rag‘batlantirish orqali ikkala davlat ham o‘zlarining iqtisodiy va geosiyosiy mavqeini mustahkamlashga intilmoqda. Diqqatga sazovor tomoni shundaki, O‘zbekiston delegatsiya tashrifi chog‘ida Afg‘oniston Islom Amirligi bayrog‘ini o‘z milliy bayrog‘i bilan birga rasman ko‘targan birinchi davlat bo‘ldi, bu esa o‘sib borayotgan diplomatik e’tirofning ramzidir.
* Istiqbolli xalqaro tadqiqotlar instituti (IXTI) hech qanday masalada muassasaviy nuqtai nazarni bildirmaydi; bu yerda keltirilgan fikrlar faqatgina muallif yoki mualliflarga tegishli bo‘lib, ular IXTIning qarashlarini aks ettirmaydi.