Yetakchi ilmiy xodim
Islomxon Gafarov Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti (JIDU) Xalqaro tadqiqotlar instituti (IAIS) qoshidagi Afg‘oniston va Janubiy Osiyo tadqiqotlari markazining katta ilmiy xodimi, Toshkent, O‘zbekiston. Ilmiy ishining mavzusi “AQShning Janubiy Osiyodagi zamonaviy tashqi siyosati”ga bag'ishlangan. Siyosat fanlari boʻyicha magistr va jahon siyosati boʻyicha bakalavr darajasiga ega. I.Gaforov beshta monografiya va o‘ndan ortiq ilmiy maqolalar muallifidir. U oʻz asarlarida AQSH tashqi siyosatini, shuningdek, Markaziy va Janubiy Osiyo mintaqalarining oʻzaro bogʻliqligi masalalarini tadqiq qiladi.
Ushbu sharh IXTI amaliyotchi-taqiqotchisi Jaloliddin Ibragimov totmonidan Islomxon Gafarov rahbarligida tayyorlangan.
Hindistonning yaqinda qayta saylangan Bosh vaziri Narendra Modi strategik jihatdan Moskvani birinchi xalqaro tashrifi joyi sifatida katta diplomatik ishora bilan tanladi. Bu tashrif uning 2019-yildan beri Moskvaga birinchi marta amalga oshirilgani bo‘lib, Rossiya va Ukraina o‘rtasidagi davom etayotgan mojaro va Rossiyaga qarshi ko‘plab sanksiyalar qo‘yilganiga qaramay, ikki tomonlama hamkorlik kuchaygan paytga to‘g‘ri keladi. So‘nggi besh yil ichida Hindiston va Rossiya o‘zaro aloqalarini mustahkamladi, savdo hajmi 2023-yilda taxminan 65 milliard dollarga yetdi.
Muallif ta'kidlaganidek, Hindiston va Rossiya o'rtasidagi munosabatlar ko'p qutbli dunyoni qo'llab-quvvatlovchi global geosiyosiy landshaftning muhim elementi bo'lib qolmoqda. Modining tashrifining muvaffaqiyatli yakuni Hindiston o‘zining mintaqaviy muammolarini hal etishda Rossiya va AQSh bilan mustahkam aloqalarni saqlab, o‘z tashqi siyosatini muvozanatli yondashuv bilan davom ettirishdan darak beradi.
Sharhni o'qing
.zip - 57.png)
Iyul oyi boshida O‘zbekiston Afg‘oniston muammosi bo‘yicha diplomatik hamkorlikni faollashtirdi, bu bir qator muhim xalqaro uchrashuvlarda qayd etildi.
Ushbu diplomatik sa’y-harakatlar orqali O‘zbekiston o‘zini Afg‘oniston muammolarini hal etishda, barqarorlik va taraqqiyotni mustahkamlash bo‘yicha yagona global strategiyani ilgari surishda muhim ishtirokchi sifatida namoyon bo‘lmoqda.
Sharhni o‘qing
Istiqbolli xalqaro tadqiqotlar instituti Afgʻoniston va Janubiy Osiyo tadqiqotlari markazi yetakchi ilmiy xodimi Islomxon Gafarov 7-iyul kuni “Oʻzbekiston 24” telekanalining “Xalqaro nigoh” dasturida ishtirok etdi.
Suhbat davomida u Oʻzbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev Sammitdagi nutqida Markaziy Osiyo mamlakatlarining tashqi siyosatida Afgʻoniston omiliga alohida toʻxtalib oʻtganligini, shuningdek, xalqaro hamjamiyatning ushbu davlat boʻyicha yagona strategiya ishlab chiqishi muhimligini taʼkidladi.
Toʻliq dasturni havola orqali tomosha qiling https://bit.ly/3RXVbrK.
Tolibonning asosiy shaxsi Sirojuddin Haqqoniyning diplomatik manevri katta qiziqish va tahlillarga sabab bo‘ldi. Tolibonning xalqaro hamjamiyat tomonidan tan olinishiga bo‘lgan sa’y-harakatlari jahon hamjamiyatining Tolibonga nisbatan qarashlari o‘zgarganini ko‘rsatadigan bir qator voqealarga olib keldi. So‘nggi voqealar, jumladan, Qozog‘istonning Tolibonni terrorchilik tashkilotlari ro‘yxatidan chiqargani, Rossiyaning Afg‘onistondagi Tolibon nazoratini so‘zsiz tan olishi va XXR Prezidentining Afg‘oniston elchisini rasmiy qabul qilishi Tolibonning amalda boshqaruvini qabul qilish kuchayib borayotganidan dalolat beradi.
Izohni oqish
Joriy yilning 11 may kuni Durand chizig'i bo'ylab yangi to'qnashuvlar boshlandi. Ko‘rinib turibdiki, parlament saylovlaridan so‘ng Pokiston rahbariyati Afg‘oniston ichidan qo‘llab-quvvatlanadigan va Pokiston tuprog‘iga hujumlar uyushtirayotgan “Tehrik-i-Tolibon Pokiston” (TTP) terror tashkiloti masalasiga e’tibor qaratishga qaror qildi. TTP faoliyatiga chek qoʻyish maqsadida Islomobod Afgʻoniston bilan chegaradosh hududlarda Kobulni xabardor qilmasdan havo hujumlari uyushtirmoqda, bu esa Tolibonni gʻazablantirgan. Bu chegara mojarolari 19-maygacha davom etdi, ammo bu kabi hodisalar davom etishi va Durand chizig‘ida keskinlik kuchayishi ehtimoldan xoli emas. Shunga qaramay, Xitoyning ishtiroki mojaro va undan keyingi inqirozni yumshatishi mumkin. Mutaxassislarning fikricha, Xitoyning Tolibon orqali TTPga ta’sir o‘tkazish uchun o‘z dastagi bor.
Tahliliy nashrni yuklab olish
16 mart kuni Vaziristonda sodir bo'lgan terakt Afg'oniston va Pokiston o'rtasidagi ancha nozik munosabatlarni yomonlashtirdi. Ko'p o'tmay, 2024 yil 18 martda Durand liniyasining ikkala tomoni bir-birining hududi nishonlariga harbiy zarbalar berish bilan almashdilar. Shahboz Sharif hukumati Tolibon hukumatini Tehrik-e Tolibon Pokiston (TTP) bilan til topishganlikda va yaqinda Pokiston hududida hujum uyushtirganlikda aybladi. Pokistonning yangi saylangan bosh vaziri nihoyatda qiyin saylovlarni yengib o'tgani uchun bunday dadil harakatni harbiy mushaklarning burishishi deb talqin qilish mumkin. Pokistonning bunday qat'iy harakati qo'shnilar o'rtasidagi munosabatlarning yomonlashuviga sabab bo'lgan ko'rinadi, shuning uchun bu voqea hozirgi voqealardan oshib ketishi va Islomobodning Tolibondan siyosiy umidsizlikka tushishi mumkin bo'lgan aysbergning bir uchi bo'lib ko'rinadi.
Nashrni o'qish
-16.jpg)
-10.jpg)
-4.jpg)