Eshvin Raguramanning sharhi Prezident Donald Trampning AQSH Milliy Xavfsizlik Kengashini (MXK) keskin qisqartirish to‘g‘risidagi yaqinda qabul qilingan qarorini o‘tkir, siyosatga yo‘naltirilgan tanqid qiladi. Maqolada ta’kidlanishicha, bu qadam nafaqat hokimiyatning xavfli markazlashuvini aks ettiradi, balki AQShning Afg‘onistondagi urushini belgilab bergan halokatli xatolarni takrorlash xavfini ham tug‘diradi.
Raguraman Afg‘onistonni tiklash bo‘yicha maxsus bosh inspektor (SIGAR) xulosalaridan keng foydalanadi. SIGAR Afg‘onistondagi muvaffaqiyatsizlik faqat nomukammal taktika emas, balki institutsional nosozlik, xususan, strategik muvofiqlik, idoralararo hamkorlik, uzluksizlik va nazoratning yo‘qligi tufayli yuzaga kelganini hujjatli ravishda tasdiqlagan. Raguramanning ogohlantirishi bo‘yicha, MXKni qisqartirish va uning ko‘plab tajribali tahlilchilari hamda yordamchilarini oldindan ogohlantirishsiz ishdan bo‘shatish orqali Tramp ma’muriyati bunday siyosiy falokatlarning oldini olishga qaratilgan asosiy kafolatlardan birini yo‘q qilmoqda.
Muallif MXKning turli ma’muriyatlardagi roli rivojlanishini ko‘rib chiqadi - katta Jorj Bush davridagi kamtarona shtatdan tortib, 11-sentyabr voqealaridan keyingi kengayish, keyinchalik Tramp va Obama davrida qisqarish va so‘ngra Bayden tomonidan qayta sarmoya kiritishgacha. Endi Tramp sodiqlik va vertikal iyerarxiyaga asoslangan rahbarlik modeliga qaytib, boshqacha fikrlovchi va mutaxassislarning qarashlarini chetga surib qo‘ymoqda. Raguraman buni oddiy byurokratik qayta qurish emas, balki real dunyoda halokatli oqibatlarga olib kelishi mumkin bo‘lgan puxta o‘ylangan siyosiy qarorlar qabul qilish jarayonining buzilishi deb hisoblaydi.
Pirovardida, Raguraman tashqi siyosatda xatolarga yo‘l qo‘ymaslik uchun samarali ishlayotgan MXKda mujassamlangan institutsional xotira va muvofiqlashtirish zarur deb ta’kidlaydi. Uning fikricha, SIGARning mashaqqat bilan olingan saboqlarini e’tiborsiz qoldirish shunchaki xato emas, balki tarixni yangicha va ehtimol yanada xavfliroq tarzda takrorlashga undashdir. Uningcha, Kobul arvohlari yo‘q bo‘lib ketmagan - ular ataylab qayta jonlantirilmoqda.
* Istiqbolli xalqaro tadqiqotlar instituti (IXTI) hech qanday masalada muassasaviy nuqtai nazarni bildirmaydi; bu yerda keltirilgan fikrlar faqatgina muallif yoki mualliflarga tegishli bo‘lib, ular IXTIning qarashlarini aks ettirmaydi.
